การปฏิวัติของคณะทหาร - การล่มสลายของระบอบจักรวรรดิและจุดเริ่มต้นของสาธารณรัฐในเอธิโอเปีย
เมื่อพูดถึงประวัติศาสตร์ของประเทศในทวีปแอฟริกา เอธิโอเปียมักจะถูกกล่าวขานว่าเป็นดินแดนที่เก่าแก่และมีอารยธรรมอันรุ่งเรืองมาอย่างยาวนาน การปกครองแบบราชาธิปไตย์มีมายาวนานกว่าพันปี และเมื่อเวลาผ่านไป ตำแหน่งจักรพรรดิกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความมั่นคงและความต่อเนื่องของชาติ
แต่ในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 รอยย่นบนใบหน้าของอารยธรรมอันเก่าแก่เริ่มปรากฏขึ้น การเปลี่ยนแปลงทางสังคม-การเมืองทวีความรุนแรงขึ้น และกลุ่มชนชั้นผู้ปกครองเดิมเริ่มเผชิญกับกระแสต่อต้านจากประชาชน
ในบทบาทนี้ เราจะมุ่งเน้นไปยัง “การปฏิวัติของคณะทหาร” ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์เอธิโอเปียสมัยใหม่ เหตุการณ์นี้ทำให้ระบอบจักรวรรดิล่มสลายและนำไปสู่การสถาปนาสาธารณรัฐ
รากเหง้าแห่งความไม่พอใจ:
ก่อนที่จะเกิดการปฏิวัติ สังคมเอธิโอเปียถูกแบ่งแยกอย่างชัดเจนระหว่างชนชั้นผู้ปกครองที่มั่งคั่ง และประชาชนสามัญที่ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรและกรรมกร
จักรพรรดิไฮเล・ศลาสซีที่ 1 ซึ่งขึ้นครองราชย์ในปี ค.ศ. 1930, แม้จะนำเอธิโอเปียผ่านสงครามอิตาโล-เอธิโอเปียน และการกอบกู้เอกราชของชาติ แต่ก็ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างรุนแรงว่า
- ขาดความเป็นธรรม: การกระจายทรัพยากรไม่เท่าเทียมกัน
- ปิดกั้นโอกาส: ระบบการศึกษาและการแพทย์ยังห่างไกลจากความเป็นจริง
กลุ่มชนชั้นกลางที่กำลังเติบโตขึ้น ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบด้วยครู นักวิชาการ และข้าราชการ รู้สึกว่าตัวเองถูกละเลยและไม่มีเสียงในทางการเมือง
การปรากฏตัวของคณะทหาร:
เมื่อความไม่พอใจเพิ่มสูงขึ้น คณะทหารหนุ่มซึ่งนำโดยพลเอกเมนงิสตู・เฮย์ล・มาเรียม ได้เริ่มเคลื่อนไหวอย่างลับๆ พวกเขารวมตัวกันด้วยความรู้สึกว่าจำเป็นต้องปฏิรูปเอธิโอเปีย
คณะทหารนี้ได้รับแรงบันดาลใจจากแนวคิดสังคมนิยมและชาตินิยม พวกเขาต้องการสร้างสังคมที่ยุติธรรมและเท่าเทียมกัน โดยมีประชาชนเป็นศูนย์กลาง
การปฏิวัติของคณะทหาร (1974):
ในเดือนกันยายน ค.ศ. 1974, คณะทหารนำโดยเมนงิสตู・เฮย์ล・มาเรียม ได้ยึดอำนาจจากจักรพรรดิไฮเล・ศลาสซีที่ 1
เหตุการณ์นี้เป็นการปฏิวัติที่เกือบจะไร้ซึ่งความรุนแรง และได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวางจากประชาชน
หลังจากยึดอำนาจ คณะทหารได้สถาปนารัฐบาลทหารชั่วคราว และเริ่มดำเนินการปฏิรูปในหลายๆ ด้าน
- การยกเลิกระบบศักดินา: การกระจายที่ดินให้กับเกษตรกรรายย่อย
- การริเริ่มโครงการพัฒนา: การสร้างโรงเรียน โรงพยาบาล และถนน
ผลลัพธ์ของการปฏิวัติ:
การปฏิวัติของคณะทหารได้นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในเอธิโอเปีย
- ระบอบจักรวรรดิถูกแทนที่ด้วยสาธารณรัฐประชาธิปไตย
- เกิดความเท่าเทียมกันมากขึ้น และคนจนได้รับประโยชน์จากการปฏิรูป
อย่างไรก็ตาม การปฏิวัติของคณะทหารยังเป็นจุดเริ่มต้นของความขัดแย้งและความไม่มั่นคงในประเทศ
หลังจากเมนงิสตู・เฮย์ล・มาเรียมเสียชีวิต การต่อสู้เพื่ออำนาจระหว่างกลุ่มต่างๆ ทำให้เกิดสงครามกลางเมือง และความรุนแรงในช่วงหลายปีถัดมา
ตารางเปรียบเทียบก่อนและหลังการปฏิวัติ:
| ประเด็น | ก่อนการปฏิวัติ (จักรวรรดิ) | หลังการปฏิวัติ (สาธารณรัฐ) |
|---|---|---|
| ระบบการปกครอง | ราชาธิปไตย | สาธารณรัฐ |
| โครงสร้างทางสังคม | อธิปัตย์และไม่เท่าเทียมกัน | พยายามลดความเหลื่อมล้ำ |
| การกระจายทรัพย์สิน | ทรัพย์สินส่วนใหญ่เป็นของชนชั้นสูง | การกระจายที่ดินให้กับเกษตรกร |
บทเรียนจากการปฏิวัติ:
การปฏิวัติของคณะทหารในเอธิโอเปียเป็นตัวอย่างของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่และรุนแรง ที่เกิดขึ้นในประเทศกำลังพัฒนา
มันแสดงให้เห็นถึงความต้องการของประชาชนในการมีส่วนร่วมในทางการเมือง และความสำคัญของการกระจายทรัพย์สินอย่างเท่าเทียมกัน
แต่ก็ยังเป็นข้อเตือนว่า การปฏิวัติอาจนำไปสู่ความไม่มั่นคงและความรุนแรงได้
การปฏิวัติของคณะทหารเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในประวัติศาสตร์เอธิโอเปีย มันทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวง และเปิดทางสำหรับการพัฒนาของประเทศในอนาคต